Sunday, March 11, 2012

Ilocano Essays: Natayen ni Ilyong nga Bakla

Natayen ni Ilyong nga Bakla
Natayen ni Ilyong nga Bakla
IN MEMORIAM

ISTORYA idi ken IDIAY LAMAY

Naiyanak ni Ilyong idiay La Union.
Maysa isuna nga natulnog nga ubing.
Adu ti gagayyem na ken nalaing nga makikadwa.
Idi high school isuna, adda honor na.
Nalaing isuna.

Adu ti agsalsaludsod nga gagayyem na: bakla ka Ilyong?

Pimmusay ni tatang ni Ilyong idi third year high school isuna.
Ni Nanang na ket simmaruno met nga pimmusay idi naggraduate isunan ti high school.

Maika-duwwa nga anak ni Ilyong. Ennem da amin nga agkakabsat.
Haanen nga naka-college ni Ilyong. Awan mangpaadal keniyana. Ni manong da iti mangbibiyag keniyada amin ta ni manong na leng ti adda trabaho na nga kalalakayan.

Timmakyas ni Ilyong. Napan isuna idiay Angeles City, Pampanga. Nagladlad ni Ilyong idi 25 nan. Nag-attend iti training courses kadagiti babakla nga barkada na maipapan ti hair-cutting ken hairdressing. Idi bumayag, maki-parparloren ni Ilyong. Adda income nan.

Nabayagen nga birbiruken ti kakabsat na ni Ilyong. Haan nga nagpakpakita ni Ilyong.
Lumabas ti siyam nga tawen, nagawid ni Ilyong idiay La Union. Naammuan na nga inlako gayamen ni manong na didiay balay da ket naggiyan da gayam aminen idiay Baguio…agtartrabaho ni Manong na idiay Baguio…pamilyadon..agis-iskuwela met dagidiay kakabsat na…agkakaduwa da amin ti maysa nga balay.

Nakigtot dagiti kabarangay ni Ilyong idiay La Union.
Elyssa iti nagan ni Ilyongen. Babae isunan.

Makita ni Ilyong nga iduldulin dagiti kabaranggay na dagiti paggaak da ti langa ken panagsao ni Ilyong..sexy nga magna ngem lalaki met ti boses na.

Nabirukan ni Ilyong didiay balay da manong na..adda da amin iday dagiti kakabsat na.
Nakigtot da am-amin. Kinatkatawaan da isuna…makaunget ni manong na.
Mangibabain ka!!! Kuna ni Manong na. Haan ka um-umay dito no kasta ti langa ken garaw mo! Kuna ni Manong na. Nagan-anawa didiay asawa ni manong na...nganngani nga madanog ni Ilyong.

Naammuan ni Ilyong nga nagsardeng ti panag-iskuwela didiay maysa nga kabsat na nga third year college.

Idi nagsubli ni Ilyong idiay Angeles City, nangipaw-paw-it ni Ilyong ti kuwarta idiay kabsat na nga nag-enroll the next semester ket naileppas na met piman ti panagadal na kalpasan ti mabiit nga tawen. Haanen nga naka-attend ni Ilyong ti graduation dagiti kakabsat na ta maibabain da no mapan isuna uray no ag-maong pay isuna ta rumuar latta ti kinalamuyot ti panagsao ken panagkuti na.

Maysa nga rabbii, agik-ikkis ken agpupukkaw idiay kaaruba mi. Ni Ilyong! Bugbug-bugen ni manong na. Kakaasi nga nagan-anawa didiay asawa ni Manong na. Nagistayan nga inayabak ni bayaw ko nga barangay council member ta ipa-anawa kuma isuda..imbag ta nagsardeng dan.

Kinabigatan, nakasabay ko ni Ilyong idiay jeep. Awit na ti dakkel nga maleta..makitak nga bluish-black ti igid ti mata na..nabugbog. Ap-apputan na ti rupa na.
Makikita nga addayu ti papanan ni Ilyong..siguro agsubli idiay Angeles City..siguro bimmisita laeng keniyada manong na..nabugbog met.

To make the story short, adda gayam cancer ni Ilyong. Haan na imbagbaga ti kakabsat na..uray idi nagpa-chemo therapy isuna, haan na impak-pakaammo keniyada amin.
Uray no kasdiay, timmultulong pay latta kano ni Ilyong ti panageskuwela dagiti kakabsat na.

Natay ni Ilyong idiay Angeles City, impakaammo dagiti gagayyem ni Ilyong ti pamilya na ket salsaludsuden da no sadino ti pangitabunan da ken ni Ilyong. Adda metten trabaho nan dagidiay naggraduate nga kakabsat na ket inyawid da ti bangkay ni Ilyong…intabon da isuna idiay Benguet.

Awan nakita mi nga panagbabawi idiay rupa ni Manong na. Kasla kungkunana pay nga usto laeng tapno awan mangibabain ti pamilya mi.

Haan nga naibturan ni Nanang ko ti agsao- nagsangit ket binugkawan na didiay manong ni Ilyong - - timmulong ni Ilyong! Timmulong ni Ilyong ti panageskuwela ti kakabsat mo!!! Ingguyod mi ni Nanang ko…maysa nga nangibagaan gamin ni Ilyong idi ti probproblema na ket ni Nanang mi…ngem uray no kasdiay, ing-gegenek na kuma ni nanang ko ta private family matters ti napasamak.

Nagawid kamin .nauuneg ti anges ni Nanang ko ta haan na naibusngaw amin ti unget na...timmalna dagiti ag-kap-kape, nagsardeng dagiti agsusugal ken agkakanta.

Awanen ti nangngeg ko nga katawa ken nalalaaw nga sao…

Natayen ni Ilyong. Makainana met laengen ni Ilyong.

Saludsod: Aniya ti umno nga moral standard nga dapat nga takderan ti maysa nga tao?

Iconsider ngata ti kababainan ti pamilya? Kababainan ngata ti napasamak kenni Ilyong? Didiay ngay met effort ken love ni Ilyong ti kakabsat na nga impakita na maipapan ti panagtulong na ti panageskuwela da?

Aniya ti lugar na ti panunot nga “mangibabain ti pamilya?” Aniya ti talaga nga meaning na dayta nga string of thought –mangibabain ti pamilya?

No comments:

Post a Comment